HIV occupational Post-Exposure Prophylaxis (HIV oPEP)
![]()
แนวทางการจัดการ![]()
ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ HIV
- สารคัดหลั่งที่ติดเชื้อได้ได้แก่ น้ำอสุจิ สารคัดหลั่งในช่องคลอด น้ำไขสันหลัง น้ำในข้อ น้ำในช่องปอด น้ำในช่องท้อง น้ำในช่องหัวใจ น้ำคร่ำ และหนอง
- น้ำมูก น้ำลาย น้ำตา เหงื่อ เสมหะ อาเจียน อุจจาระ และปัสสาวะ ถ้าไม่เห็นการปนเปื้อนเลือดด้วยตาเปล่า ถือว่ามีจำนวนเชื้อไม่เพียงพอต่อการถ่ายทอดสู่ผู้อื่น
- การสัมผัสเชื้อและความเสี่ยงได้แก่
- การบาดเจ็บผ่านผิวหนัง (percutaneous injury) เช่น เข็มตำ มีดบาด(เสี่ยง 0.3%)
- การสัมผัสเยื่อบุ (contact of mucous membrane) เช่น เลือดกระเซ็นเข้าตา ปาก (เสี่ยง 0.09%)
- การสัมผัสผิวหนังที่ไม่ปกติ (contact of non-intact skin) ได้แก่ ผิวหนังที่มีบาดแผลหรือผิวหนังที่มีผื่นแพ้ ผิวหนังอักเสบ (dermatitis)(เสี่ยง < 0.09%)
- การสัมผัสผิวหนังปกติไม่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
Investigation:
- Source: Anti-HIV, HBsAg, Anti-HCV
- Exposure: Anti-HIV, HBsAg, Anti-HBs, Anti-HCV, CBC, Cr, ALT
**2 ตรวจ anti-HIV ในรายที่anti-HCV positive ที่ 6 เดือน เพราะพบ delayed HIV seroconversion ได้; 3-5 ตรวจเมื่อมีอาการสงสัย เช่น anti-HIV ถ้ามีไข้ ต่อมน้ำเหลืองโต ผื่น หรือตรวจ CBC, Cr, SGPT ถ้ามี N/V ผื่น หรือตรวจ HBsAG ถ้ามีอาการของ acute hepatitis; 6 ตรวจHBsAg และ anti-HCV ถ้าแหล่งโรคมี hepatitis B หรือ C; 7 ถ้าทราบว่าเป็น positive มาก่อนไม่ต้องตรวจซ้ำ
แนวทางการจัดการ
- ถ้ามีข้อบ่งชี้ในการให้ HIV oPEP ให้เริ่มยาเร็วที่สุด (< 1-2 ชั่วโมง)ไม่เกิน 72 ชั่วโมงหลังสัมผัส และต้องกินยาจนครบ 4 สัปดาห์
- ติดต่อแพทย์ผู้เชี่ยวชาญภายใน 3 วัน
สูตรยา
- สูตรแนะนำ TDF (Tenofovir) 300 mg + 3TC (Lamivudine) 300 mg วันละครั้ง หรือ TDF 300 mg/FTC 200 mg (Tenofovir/Emtricitabine) วันละครั้ง ร่วมกับ
- RPV (Rilpivirine) 25 mg วันละครั้ง [กินพร้อมอาหาร]
- ATV/r (Atazanavir/ritonavir) 300/100 mgวันละครั้ง
- LPV/r (Lopinavir/ritonavir) 400/100 mgทุก 12 ชม. หรือ 800/200 mgวันละครั้ง [ห้ามใช้ร่วมกับ ergotamine]
- DRV/r (Darunavir/ritonavir) 800/100 mgวันละครั้ง
- สูตรทางเลือก TDF 300 mg + 3TC 300 mg วันละครั้ง หรือ TDF 300 mg/FTC 200 mg วันละครั้ง ร่วมกับ
- RAL (Raltegravir) 400 mg ทุก 12 ชม.
- DTG (Dolutegravir) 50 mg วันละครั้ง
- EFV (Efavirenz) 600 mg วันละครั้ง [ห้ามใช้ร่วมกับ ergotamine]
- ถ้า CrCl < 60 mL/min ให้ AZT 300 mg ทุก 12 ชั่วโมง แทน TDF ในสูตรแนะนำหรือทางเลือก
- หาก source เป็น HIV และมี detectable viral load (หรือไม่มีผล viral load)
- ถ้า source ได้ NNRTI-based regimen อยู่ พิจารณาให้ TDF/FTC หรือ TDF + 3TC + boosted PI
- ถ้า source ได้ PI-based regimen อยู่ และมีประวัติ NNRTI resistanceพิจารณาให้ TDF/FTC หรือ TDF + 3TC + RAL หรือ DRV/r หรือ Dolutegravir
- ถ้าเป็น undetectable VL หรือกรณีไม่มีข้อมูลแหล่งโรค ให้พิจารณาสูตรยาแนะนำข้างต้น